کشت و پرورش گیاه نسترن کوهی

v   برگها : مرکب شانه ای و دندانه دار بوده، تعداد برگچه ها فرد و بین 5 تا 11 عدد است. برگچه ها دارای دندانه های اره ای نوک تیز کشیده می باشند.  

v   گلها : معطر و گلبرگها سفید یا صورتی رنگ  هستند . کاسبرگها شانه ای پس از ریختن گلبرگها برگشته و معمولاً بعد از رسیدن میوه خزان کننده خامه بدون کرک یا دارای مقدار کمی کرک می باشد.

v   میوه : گرد یا تخم مرغی کوزه ای شکل ، کشیده ، صاف با رنگ قرمز روشن (در مرحله رسیدگی کامل به رنگ قرمز تیره مایل به قهوه ای) که سینورودون نام دارد و دانه ها در داخل آن قرار دارد.

v   زمان گلدهی:  اردیبهشت تا خرداد

v   محل رویش و پراکندگی گیاه : این گیاه در بلوارها ، حاشیه جاده ها و در داخل پارکها کشت می شود.

v   پراکندگی آن در ایران: تقریبا در سراسر ایران و به صورت خودرو رویش دارد.

v   نیازهای اکولوژیکی :این گیاه در سایه یا آفتاب می روید. خشکی را بخوبی تحمل می کند مناسب ترین خاک برای کشت نسترن کوهی خاکهایی با بافت متوسط و خاکهای سنگین حاوی مقادیر متوسطی مواد و عناصر غذایی است،  ولی در مجموع گیاهی مقاوم به شرایط نامساعد  است و در مناطقی که دارای محدودیت آب یا خاکهای غیر حاصلخیزی است نیز به خوبی رشد و نمو می کند.

v   زمان، فواصل و روش کاشت :تکثیر نسترن کوهی توسط بذر صورت می گیرد . پس از جمع آوری دانه های داخل میوه آنها را باید کشت کرد.

v   دانه ها برای مدت نسبتا طولانی قوه نامیه (قدرت جوانه زنی) مناسبی دارند. دانه ها را در اواسط شهریور ماه اقدام به کشت در خزانه های مخصوص می کنند.

v   در فصل پائیز نهالها در ردیفهایی به فاصله 3 تا 4 متر و فاصله دو بوته در طول ردیف 50 سانتی متر در زمین اصلی کشت می  شوند.

v   به منظور سهولت در برداشت  و استفاده از ماشین آلات کشاورزی نهال ها را به صورت نواری می توان کشت کرد.

مراقبت و نگهداری

v   قبل از انتقال نهالها به زمین اصلی ، مبارزه با علفهای هرز ضروریست.قبل از کشت از علف کش هونگازین به مقدار 5 تا 6 کیلوگرم در هکتار یا از علف کش سیمازین به صورت محلول پاشی استفاده کرد.

v   از بیماریهای قارچی این گیاه سفیدک پودری است که سبب ضعیف شدن گیاه و فساد سلولها می شود. چنانچه گیاهان به این بیماری مبتلا شوند به سرعت به سراسر مزرعه گسترش می یابند. برای مبارزه با آن می توان از گل گوگرد و یا سایر قارچ کش های سولفوره استفاده کرد.

v   زنگ صورتی نیز از بیماریهایی است که اواخر تابستان روی گیاه ظاهر می شود.

v   گال ریشه از بیماریهایی است که توسط یک نوع باکتری(آگروباکتر) در گیاهان شیوع می یابد. استفاده از عملیات بهزراعی نقش مهمی در کنترل این بیماری دارد.

جمع آوری محصول

v   زمان مناسب برای برداشت میوه هنگامی است که میوه ها سفت و به رنگ سرخ براق باشند. چنانچه میوه ها با سرما مواجه شوند یا این که میوه ها برای مدت بیشتری روی گیاه بمانند (با تأخیر برداشت شوند) قسمت گوشتی میوه نرم و به شکل خمیر در می آید. در این حالت میوه ها فاقد ویتامین C و فاقد ارزش دارویی هستند.

v    پس از برداشت میوه ها را از قسمت طولی بریده و پس از خارج کردن دانه ها آنرا تمیز می کنند، میوه های تمیز شده را باید خشک و سپس به قطعات مناسبی تقسیم نمود.

v   میوه را پس ازچیدن و تمیز کردن روی پارچه ای که روی سبدی قرار دارد بریزید که در اثر جریان هوا خشک شود و یا از خشک کن الکتریکی در دمای 80 تا 90 درجه سانتی گراد استفاده کرد تا میوه ها رنگ طبیعی خود را حفظ کرده به رنگ سرخ مشاهده شوند.

v   انبار کردن میوه های خشک شده برای مدت طولانی مطلوب نیست. زیرا نه تنها سبب تغییر رنگ می شود بلکه از کیفیت دارویی آنها نیز کاسته می شود.

v   قسمت های مورد استفاده : میوه تازه یا خشک شده، برگ و گل نسترن کوهی

v   زمان بهره برداری : هنگامی است که میوه ها سفت و به رنگ سرخ براق باشند.

هرس

v   معمولاً نسترن برخلاف رز به هرس چندانى احتیاج ندارد. در فصول گرم فقط پاجوش ها را حذف مى کنیم اما هرس اصلى در اواخر زمستان قبل از بیدار شدن گیاه از خواب زمستانه صورت مى گیرد.

v   در این فصل با کوتاه کردن ساقه هاى نسترن مى توانیم آن را به شکل دلخواه در آورده و شاخه هاى اصلى اش را روى پرچین هدایت کنیم.

v   در صورتى که شاخه هاى اصلى دچارآفت زدگى یا پوسیدگى شده باشد با نگهدارى پاجوش ها و حذف شاخه هاى قدیمى مى توانیم به جوان نمودن نهال اقدام کنیم.

کودپاشى

v   همه ساله در دو فصل بهار و پاییز کود حیوانى پوسیده را در اطراف نهال اضافه نموده و آن را خوب با خاک مخلوط کنید.

v   کودهاى شیمیایى نیز به رشد و گلدهى نسترن کمک مى کند از اواسط تا اواخر زمستان کودهاى فسفاته را پاى ریشه بریزید در اوایل بهار کودهاى داراى ازت و آهن و در اواخر بهار و اوایل تابستان عناصر شیمیایى مختلف (عناصر کم مصرف) را به نسبت هاى توصیه شده مورد استفاده قرار دهید.

v   ترکیبات شیمیایی و اسانسهای گیاه

v   جدار گوشت دار این گیاه به عبارت دیگر قسمت گوشت دار جدار سینورودون دارای اسید سیتریک ، اسید مالیک ، اسید اسکوربیک ، تانن ها، پکتین، قند و موسیلاژ که برای از بین بردن سستی بدن و افزایش مقاومت بدن ( به خصوص در آنفلونزا) مصرف می شود و همچنین دارای کاروتن ، مجموعه ویتامین های B و مقدار زیادی ویتامین C بوده که ویتامین C آن سه برابر لیمو و دوازده برابر پرتقال می باشد.

v   دانه نسترن دارای ماده ای با اثر سمی کم و 8-10% روغن است.

از میوه بدون دانه در تهیه مارمالاد استفاده می شود.